Veel van de lezers van dit blog kom ik normaal gesproken regelmatig tegen. Bij Filmmuseum EYE, het Stadsarchief Amsterdam of het Centraal Museum, de vaste plekken waar ik als researcher dagenlang heerlijk kon rondstruinen tussen stapels boeken en films, en inspirerende gesprekken met jullie kon voeren, over de Waterloopleinmarkt in de jaren dertig, Russische filmaffiches of de bloeitijd van filmstudio Cinetone. Maar we leven nu niet in normale tijden. Door de pandemie heb ik de meeste van jullie helaas al bijna een jaar niet meer gezien. Maar mochten jullie je afvragen “waar is Vera toch mee bezig de laatste tijd?”, kan ik jullie het volgende vertellen.
Afgelopen zomer ben ik begonnen aan een heel persoonlijk project. Ik ga een interviewboek schrijven over donorkinderen, samen met mijn halfzus Linda. Linda en ik kennen elkaar nog maar kort. Sinds een paar jaar houd ik me namelijk bezig met mijn achtergrond als donorkind en niet-alledaagse vragen als: hoe ben ik ontstaan, en wie is mijn verwekker? Ik maakte een reconstructie, waarover ik in 2017 deze reportage schreef voor Vrij Nederland. Ik werd me daarnaast bewust van het feit dat ik wellicht een groot aantal halfzussen en -broers heb waarvan ik het bestaan niet weet, en die wellicht op zoek zijn naar hun vader. Daarom heb ik in 2019 een DNA-test gedaan, en zo vond ik tot mijn blijdschap twee halfzussen. Ik bracht hen in contact met mijn donorvader, die dus ook hún vader is.
Waar kom ik vandaan?
Een van hen, mijn halfzus Linda, was al tien jaar naar hem op zoek. Over haar zoektocht had zij in 2011 het boek Op zoek naar mijn vader geschreven, waarin donorkinderen voor het eerst aan het woord kwamen. In het leven van veel donorkinderen staat de vraag ‘waar kom ik vandaan?’ centraal. Je weet dat ergens familieleden van jou rondlopen, die voor jou onbekend zijn. Tegelijkertijd is spermadonatie een onderwerp dat nog altijd met taboes omringd is. Vijftien jongeren vertelden in Linda’s boek over de schaamte en het stilzwijgen in hun familie rondom hun ontstaan, de vragen die niet beantwoord werden en het verlangen om hun vader te vinden.
Al snel na onze kennismaking besloten Linda en ik om samen een vervolg te maken op haar boek. Tien jaar later is er veel veranderd en heeft een groot deel van de destijds geïnterviewden hun vader gevonden. Wat heeft je zoektocht je opgeleverd, en hoe verandert het je perspectief op het leven? Naast de interviews en portretfoto’s voegen we vier hoofdstukken toe, waarin de vraag waarom donorkinderen naar familie zoeken wordt beantwoord aan de hand van de historische, maatschappelijke en psychologische context.

Discussiepanel
Het onderwerp spermadonatie en donorkinderen leeft op dit moment erg in de media, en dat maakte dat ik ook even ‘op de barricaden’ ben geklommen om de stem van donorkinderen te vertegenwoordigen. Er zijn rechtszaken gaande en er is zojuist een heel interessante en spannende roman verschenen over dit onderwerp, De familie Wachtman van Christiaan Alberdingk Thijm. De schrijver benaderde mij om aan een discussiepanel deel te nemen, samen met drie anderen: de moeder van een donorkind, een donor een medisch ethicus uit België. De discussie ging over de vraag: Wat weegt zwaarder, het recht op anonimiteit van een spermadonor of het recht van een kind om te weten van wie het afstamt? Het programma is terug te kijken op YouTube. Het is zeker een aanrader om het te kijken; het geeft een helder inzicht in de verschillende standpunten en perspectieven.
De voorbereidingen voor het boek zijn intussen in volle gang. De interviews worden uitgebreid met portretfoto’s, mogelijk gemaakt door Annabel Oosteweeghel. Het streven is om het boek in 2021 uit te brengen, tien jaar na Op zoek naar mijn vader, maar aangezien we het boek ook graag willen koppelen aan een fototentoonstelling, zou het ook volgend jaar of het jaar daarop kunnen worden. Ik houd jullie in ieder geval graag op de hoogte via dit blog, dus wordt vervolgd!
De afgebeelde foto bovenaan dit artikel is van Annabel Oosteweeghel, een van de kandidaat-fotografen voor ons boek. De foto komt uit de tentoonstelling en publicatie Insomnia, Museum De Fundatie, 2020.