‘I am a simple banker’, zo begint Frans Afman zijn verhaal. Maar wel één die een heel financieringssysteem in Hollywood in gang had gezet en op handen werd gedragen door filmsterren als Mickey Rourke, Kevin Costner en Michael Douglas. Hij wilde altijd al graag zijn avontuurlijke leven vast laten leggen in zijn memoires. Zijn dochter Rozemyn maakte in zijn laatste levensdagen ‘Hollywood banker’, haar debuutfilm, over hem.
Als een success story raast zijn carrière met archiefbeelden en een blik talking heads van hotshots uit de Amerikaanse filmindustrie voorbij. Een heel Amerikaanse stijl door de snelle montage, de onverholen bewondering en glorieuze muziek die ver afstaat van Nederlandse soberheid. Rozemyns thuisbasis is dan ook New York. Het resultaat is daardoor nogal conventioneel, zoals je ook weleens in tv-documentaires over de filmsterren ziet: opkomst, roem en ondergang, wat het nogal schematisch maakt. Desalniettemin kijkt het fijn weg, al zijn de vele ins en outs van de filmfinanciering soms vooral interessant voor vakgenoten.
Rozemyn portretteert haar vader als een levensgenieter die handig contacten onderhield en niet bang was om risico te nemen: ‘In de oceaan zwem je het beste met de haaien’, zei hij. Voor de bankier van de toenmalige Slavenburg’s Bank begon het allemaal met zijn liefde voor film. In de jaren zeventig ontmoette hij Dino De Laurentiis, een beroemde Italiaanse filmproducent. De Italiaanse banken waren onbetrouwbaar, dus wilde hij een rekening in Amsterdam openen. Investeren in films kon niet, financieren wel. Afman bedacht een slim systeem om de films al voor het draaien te verkopen aan de filmdistributeurs, die hij verleidde met the package: de sterren en de regisseur. Zo kwamen vele films tot stand, waaronder ‘Three days of the condor’, ‘King Kong’ en ‘Platoon’.
Er was toen enorm veel geld in omloop. De onlangs overleden Mickey Rourke vertelt dat hij, toen hij met Fay Dunaway speelde in ‘Barfly’, op eigen verzoek een Rolls Royce kreeg – al moest hij deze tot zijn teleurstelling na de opnames wel weer inleveren. Paul Verhoeven verhaalt over de miljoenendeals die op de achterkant van een servet werden beklonken tijdens etentjes. Zo was er ‘Total recall’, waar Arnold Schwarzenegger 15 miljoen voor kreeg.
Afman wordt vooral geroemd om het mogelijk maken van de productie van onafhankelijke films. De grootste verrassing was ‘Dances with wolves’. Kevin Costner wilde een drie uur durende film maken, over indianen, in hun eigen taal en dus met ondertiteling. Door al die ingrediënten wilde niemand met hem in zee. Afman geloofde er in, en de film werd een enorm succes.
Toch wordt hij ook niet gespaard door zijn dochter. Hij hield steeds meer van het geld en het in de watten gelegd worden door de producenten. ‘In het begin was hij bewogen met film, later werd het financiering’, zegt Rozemyns moeder. Elk jaar was hij negen maanden in Amerika, maar daar had het gezin nooit zo onder geleden. Ze zaten een maand in Cannes, en de zomers brachten ze door in Malibu in een huis dat Afman had ‘gekregen’, met Bruce Willis en Demi Moore als buren. Ook komen de verdenkingen van witwassen, waardoor hij uiteindelijk met de business moest stoppen, uitgebreid aan bod. Hij keerde terug naar Nederland en werd onafhankelijk financieel adviseur. Maar zijn roemrijke tijd in Amerika vergat hij nooit meer.
Vera de Lange
Dit artikel is op 3 oktober 2014 gepubliceerd op http://www.cuttingedge.nl