
Op dit moment is in het Kunstmuseum Den Haag de tentoonstelling Universum Max Beckmann te zien. Voor de catalogus die bij deze expositie verscheen, schreef ik een hoofdstuk over Max Beckmann en de film.
Het Kunstmuseum heeft een serie korte video’s gemaakt, waarin conservator Thijs de Raedt je meeneemt in de wereld van Max Beckmann. Met onder andere felle kleuren, vreemde perspectieven en stapeling van figuren manipuleerde hij de ruimte en zette deze naar zijn eigen hand. Komende maandag verschijnt de laatste aflevering, over de invloed van film en theater op zijn werk.
In de jaren twintig, toen Beckmann in Frankfurt woonde en veel succes had met zijn schilderkunst, was hij een fervent bezoeker van de bioscoop, maar ook van variététheaters en het circus. Hij vergaapte zich aan de trapezeartiesten die op duizelingwekkende hoogten hun kunsten vertoonden, en vele van de kleurrijke figuren die hij daar tegenkwam kun je terugzien in zijn schilderijen.
De Duitse cinema maakte in die turbulente tijd een periode van grote vernieuwing door, veranderingen die Beckmann gulzig in zich opnam. Er zijn veel parallellen te zien tussen de dynamische perspectieven, vervreemdende decors en opvallende kaders van films als Das Cabinet des Dr. Caligari, Der letzte Mann en Variété, en de schilderijen van Max Beckmann.
Je kunt alle zeven korte films hier bekijken. Als je meer wilt weten over zijn periode in ballingschap, is de AVRO Close-Up aflevering Max Beckmann: Transit Amsterdam (1937-1947) een aanrader.
En mocht je de tentoonstelling nog niet hebben gezien, wees er snel bij, want hij duurt nog tot en met 20 mei. De Telegraaf schreef een mooie recensie over mijn bijdrage aan de catalogus en de tentoonstelling, zie hieronder.
